این اثر فاخر به طور خاص روایتگر روزی است که این حدیث قدسی توسط حضرت علی بن موسی رضا(ع) در هنگام عبور از نیشابور به طرف مرو در بین مردم نقل شد؛ مردمی شیفته خاندان عصمت و طهارت(ع) که به استقبال کاروان این همام و زیارت ایشان شتافته بودند و جمع کثیری از آنها این حدیث را کتابت کردند. در آستانه فرارسیدن سالروز ولادت حضرت رضا(ع) پای سخن دو هنرمند خالق این اثر نفیس می‌نشینیم تا با مراحل تولید آن؛ از طراحی تا ساخت، بیشتر آشنا شویم.

 
اهمیت پژوهش در خلق آثار مذهبی
رضا مهدوی، مدرس و هنرمند برجسته نگارگری کشور است که طراحی تابلوی نقش برجسته حدیث سلسله الذهب را انجام داده تا این طرح منحصربه‌فرد توسط فردین اسفندیاری، مجسمه‌ساز جوان و توانمند کشور جان بگیرد. مهدوی در این باره بیان می‌کند: روایت این حدیث به گفته بسیاری از بزرگان حوزه دین و پژوهش، از مهم‌ترین وقایع زندگی حضرت رضا(ع) به شمار می‌رود.
این مدرس مکتب هنر رضوان می‌افزاید: چند سال قبل مؤسسه در نظر داشت بهم پیشنهاد خلق اثری دهد و خودم موضوع حدیث سلسله الذهب را پیشنهاد کردم و وقتی استاد اسفندیاری، طرحم را دید بسیار راغب شد تا آن را به نقش برجسته تبدیل کند.
او ادامه می‌دهد: این اثر نگارگری با شخصیت‌پردازی واقع‌گرایانه و رئالیستی در مدت حدود دو ماه طراحی شده و برای اینکه بتوانیم روحیات افراد را بهتر در آن نمایش دهیم، کمی هم از قالب نگارگری سنتی خارج شده و سعی کردیم آدم‌ها قابل لمس‌‌تر برای مخاطبان باشد.
مهدوی که اهل مطالعه مذهبی است و تاکنون چندین تابلوی نفیس نگارگری در این حوزه همچون «مناظره امام رضا(ع)» و «معجزه درخت بادام» را به سفارش مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی خلق کرده است، می‌گوید: برای طراحی اثر درباره حدیث سلسله الذهب و اینکه چگونه مردم نیشابور با شور و شعف به استقبال حضرت رضا(ع) رفتند و حضرت چگونه توسط عمال مأمون احاطه شده بودند و...، مطالعه کرده بودم.

 
همکاری نزدیک دو هنرمند
مهدوی در هر کاری که انجام ‌می‌دهد همچون یک هنرپیشه عمل کرده، خودش را جای شخصیت‌های مختلف قرار داده تا بتواند حق مطلب را ادا و آن احساس را به مخاطب منتقل کند چنان که در طراحی این اثر هم سعی کرده تا آن شور و حالی که در صحنه وجود داشته است را همچون یک کارگردان سینما در اثرش بوجود بیاود.
 
در ادامه این هنرمند برجسته می گوید: استاد اسفندیاری در کار خود بسیار خبره است و در زمینه اجرای اثر دغدغه‌ای نداشتم. البته کارگاهی در مکتب هنر رضوان برای ساخت این اثر ایجاد شده بود که نزدیک آتلیه‌ام بود و گاهی به استاد اسفندیاری سر می‌زدم.
او درباره حس خود در مراسم رونمایی این اثر می‌گوید: حس و حال امروزم همچون پدری است که فرزندش به ثمر رسیده و جایگاه خوبی پیدا کرده است. در واقع هر اثرم که به ثمر می‌نشیند و مخاطبان با آن ارتباط خوبی برقرار می‌کنند، بسیار لذت می‌برم.

 
خلق اثری دلی
فردین اسفندیاری، متولد 1371 و در حوزه مجسمه سازی و هنر به «کیان» معروف است. او از 10 سالگی زیر نظر پدرش استاد افشین اسفندیاری در حوزه مجسمه‌سازی فعالیت می‌کند و آثار ارزشمندی بسیاری را هم در طول عمرش خلق کرده چنان چه این اثر پس از تابلوی نقش برجسته «ضامن آهو» که برگرفته از طرح‌ استاد فرشچیان بوده، دومین اثری است که با محوریت موضوعی حضرت رضا(ع) ساخته است.

او با اشاره بر اینکه خلق تابلوی نقش برجسته حدیث سلسله الذهب در مدت 10 ماه انجام شده است، می‌گوید: این اثر تلفیق حجم سه بعدی و نقش برجسته در ابعاد ۱۵۰ در ۲۰۰ سانتی‌متر است که بر روی زمینه فایبر گلاس و با استفاده از پتینه برنزی خلق شده است. برای چارچوب تابلو هم از چوب درخت گردو و برای مواد مدلاژ آن از خمیر مجسمه‌سازی استفاده کرده‌ام.

اسفندیاری با بیان اینکه قالب‌گیری آن با حضور امید کیایی، از استادان برجسته تهرانی در مشهد انجام شده است، می‌افزاید: بیش از 70 نقش (فیگور) که یک پنجم ابعاد طبیعی هستند، در این اثر قابل مشاهده است.

این هنرمند با اشاره بر اینکه حتی از چهره بعضی از استادان مکتب هنر رضوان هم در خلق این اثر استفاده کرده است، بیان می‌کند: تابلوی نقش برجسته حدیث سلسله الذهب را در مدت دوران سربازی‌ام در آستان قدس رضوی و به صورت دلی خلق کردم، چراکه دوست داشتم اثری فاخر از من در این مجموعه به یادگار بماند.

او با بیان اینکه جزئیات با ظرافت و زیبایی بسیار در طرح دوبعدی نگارگری استاد مهدوی کار شده بود، می‌افزاید: من هم به عنوان مجسمه‌ساز به روایت خودم اثر را بازآرایی کردم و تلاش کردم با حفظ کیفیت کار، طرح به نقش برجسته تبدیل شود تا با زبان حجم به آن نگاه شود. ‌بی‌شک پیشنهادات استادان مکتب هنر رضوان به ویژه استاد مهدوی هم در خلق این اثر مؤثر بوده است.  

اسفندیاری با تأکید بر عشق و علاقه هنرمندان به آثارشان تصریح می‌کند: خدارا شاکرم که این تابلو در قالب مراسمی شایسته رونمایی شد و برایم امروز روز بزرگی بود و بسیار خوشحال هستم. امیدوارم این تابلو در مکانی مناسب نصب شود و مخاطبان بیشتری از دیدن آن لذت ببرند.